Wszystko się kiedyś kończy. Dotyczy to także studiów. By formalnie ukończyć edukację na wyższym poziomie, czyli uzyskać dyplom oraz tytuł zawodowy licencjata, inżyniera czy magistra, trzeba spełnić kilka warunków. Najważniejsze z nich to: zaliczenie wszystkich kolokwiów i egzaminów przewidzianych w programie oraz napisanie pracy magisterskiej/licencjackiej/inżynierskiej i zdanie egzaminu końcowego, tj. obrony.
Praca magisterska musi zostać przedstawiona do oceny promotorowi i recenzentowi. Ten pierwszy nie powinien mieć większych uwag, bo przecież nadzorował na bieżąco powstawanie dzieła, więc stawianie zarzutów, wytykanie poważnych błędów już po zakończeniu pisania byłoby też ciosem w niego samego. Z reguły jeśli dzieło akceptuje opiekun, to poważniejszych zastrzeżeń nie ma również recenzent.
Po napisaniu dzieło rejestrowane jest w dziekanacie. Inaczej student nie zostanie dopuszczony do obrony. Przeważnie od momentu złożenia pracy magisterskiej do dnia obrony mija około 10-14 dni, choć w szczególnych okolicznościach data obrony może być wyznaczona szybciej.
Praca dyplomowa musi też zostać formalnie obroniona. Pod tym pojęciem kryje się egzamin dyplomowy - już naprawdę ostatni na danych studiach. Przyjmuje on formę spotkania z komisją złożoną z kilku osób (przynajmniej dwóch), w trakcie którego żak odpowiada na minimum trzy pytania z programu studiów oraz samej pracy magisterskiej.